Η παρακάτω ενότητα θα σας διδάξει για την κοινωνική βιωσιμότητα. Θα κάνετε ασκήσεις και θα αναπτύξετε τις δεξιότητές σας στη δημιουργία ενός πιο κοινωνικά βιώσιμου κόσμου. Όλοι οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης εξαρτώνται αμοιβαία ο ένας από τον άλλο. Γι’ αυτό, ορισμένες από τις εργασίες ή τις ιδέες που θα βρείτε στο παρακάτω υλικό, μπορεί να είναι μια επανάληψη αυτού που έχετε βιώσει, όταν εργαζόσασταν προηγουμένως με τους ΣΒΑ.
Το παρακάτω βίντεο παρέχει επίσης μια εισαγωγή στον διαχωρισμό της βιωσιμότητας:
Κοινωνική Βιωσιμότητα.
Η Κοινωνική Βιωσιμότητα/αειφορία τονίζει τη σημασία της ανθρώπινης ευημερίας, της ασφάλειας, της ισότητας κ.λπ. προκειμένου να εξασφαλιστεί μια μακροχρόνια υγιής ζωή, όπου η ευθύνη της φροντίδας κάθε ανθρώπου όσο το δυνατόν καλύτερα είναι κοινή, κάτι που σημαίνει ότι είναι ευθύνη όλων να εξασφαλίσουν κοινωνική βιωσιμότητα παντού. Δεν είναι υπόθεση των εθνικών κρατών, δεν έχουμε ολοκληρώσει τη διασφάλιση της κοινωνικής βιωσιμότητας, μέχρις ότου αυτή να είναι εξίσου προσβάσιμη σε όλα τα σύνορα, γλώσσες, εθνότητες, θρησκείες, ικανότητες, φύλα κ.ο.κ.
Δείτε αυτό το βίντεο (3 λεπτά)
Η κοινωνική βιωσιμότητα αφορά τους στόχους 1,2,3,4,5,10,11 και 16. Μερικές από τις λέξεις και τις προτάσεις που ορίζουν αυτό το θέμα είναι:
- Κοινωνική ασφάλεια.
- Ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση.
- Ανθρώπινη ισότητα.
- Δια βίου μάθηση.
- Ενεργή γήρανση.
- Ίση πρόσβαση σε σταθερή υγειονομική περίθαλψη.
Γιατί λοιπόν είναι αυτό σημαντικό;
Η κοινωνική, η οικονομική και η περιβαλλοντική βιωσιμότητα βρίσκονται συνεχώς σε αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Δεν μπορούμε να έχουμε έναν κοινωνικά βιώσιμο κόσμο, εάν οι άνθρωποι μεγαλώνουν σε συνθήκες φτώχειας, το οποίο αφορά την οικονομική βιωσιμότητα. Δεν μπορούμε να έχουμε έναν οικονομικά βιώσιμο κόσμο, εφόσον οι πόροι και οι επενδύσεις μας διατίθενται σε ορυκτά καύσιμα και μη βιώσιμες πηγές ενέργειας, κάτι που εξαρτάται από την κλιματική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα.
Ως εκ τούτου, η σημασία της κοινωνικής βιωσιμότητας είναι εξίσου σημαντική με τις υπόλοιπες, προκειμένου να επιτευχθούν οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης έως το 2030.
Σε ορισμένα μέρη στον κόσμο, τα μεγαλύτερα προβλήματα της μη επίτευξης κοινωνικής βιωσιμότητας αφορούν την έλλειψη πρόσβασης στην εκπαίδευση (π.χ. για τα κορίτσια στο Αφγανιστάν), την ανισότητα των φύλων και ούτω καθεξής. Αλλά στην πραγματικότητα, αυτό το πρόβλημα είναι εξίσου σημαντικό στις δυτικές χώρες και στις χώρες της ΕΕ, για τις οποίες τώρα θα έχουμε κάποιες περιπτώσεις.
Μελέτη περίπτωσης 1 Κρίση ψυχικής υγείας – Η σιωπηλή πανδημία
Τις τελευταίες δεκαετίες και ιδιαίτερα μετά την κρίση του COVID-19, η ψυχική υγεία των νέων βρίσκεται σε εξαιρετικά άσχημες συνθήκες. Πολλοί νέοι υποφέρουν από μοναξιά, κατάθλιψη, άγχος και ούτω καθεξής. Πρόκειται για μια σημαντική κρίση που πρέπει να αντιμετωπιστεί για να καταπολεμηθεί η κοινωνική μη βιωσιμότητα, καθώς τα προβλήματα ψυχικής υγείας δημιουργούν τεράστιες δυσκολίες με την εκπαίδευση, τις ασθένειες (διατροφικές διαταραχές), την οικονομική ανισότητα κ.ο.κ.
Η ΕΕ έχει δημιουργήσει μια «Στρατηγική για τη Νεολαία», η οποία προσπαθεί να καταπολεμήσει ορισμένα από τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι. Στη στρατηγική της η ΕΕ έχει διατυπώσει 11 στόχους, οι οποίοι θα δημιουργήσουν έναν καλύτερο κόσμο για τους νέους. Ο 5ος στόχος αφορά την ψυχική υγεία και την υγεία γενικότερα. Οι νέοι μίλησαν οι ίδιοι για τα προβλήματα, τα οποία θα παρουσιαστούν σε ένα λεπτό. Αλλά πρώτα, μιλήστε με τους μαθητές για το γιατί πιστεύουν ότι οι νέοι σήμερα αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα ψυχικής υγείας:
5 λεπτά. Μιλήστε με το άτομο δίπλα σας:
- Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους νέους που δημιουργεί διαταραχές ψυχικής υγείας;
(Αν δεν μπορούν να σκεφτούν τίποτα, δοκιμάστε να αναφέρετε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την κοινωνική απόσταση κατά τη διάρκεια του COVID, τον ανταγωνισμό στο σχολικό σύστημα κ.λπ.)
Αφιερώστε 5 λεπτά για να ακούσετε τις απαντήσεις των μαθητών και να τις συνδέσετε με αυτό που μόλις τους είπατε.
Οι νέοι έχουν επισημάνει τα μέσα ενημέρωσης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως μία από τις κύριες πηγές για να τους προκαλέσουν ανασφάλειες για τη ζωή τους, τις επιλογές τους και τελικά τι επηρεάζει την ψυχική τους υγεία. Τα Media και τα (Social Media) SoMe απεικονίζουν μια τέλεια ζωή, όπου ο απώτερος στόχος είναι να είσαι ευτυχισμένος όλη την ώρα, καθώς αυτό ήταν υποτίθεται η πραγματικότητα. Αυτό δίνει στους νέους την αίσθηση ότι έχουν αποτύχει στη ζωή, όταν συγκρίνουν τον εαυτό τους με τα μέσα ενημέρωσης και τους παράγοντες επιρροής που απεικονίζουν τη ζωή . Τα SoMe απεικονίζουν την τέλεια ζωή, το τέλειο σώμα, την τέλεια δουλειά, την τέλεια οικογένεια ως έναν εύκολο, ρεαλιστικό και ουσιαστικό τρόπο ζωής, ως τη μόνη δυνατή επιτυχία.
Εκτός από τα ΜΜΕ, οι νέοι επισημαίνουν τον τεράστιο ανταγωνισμό που υπάρχει στην κοινωνία. Πρόκειται για τους βαθμούς, τη καριέρα , τον αθλητισμό κ.λπ. όπου πρέπει πάντα να είσαι ο καλύτερος για να έχεις ένα μέλλον που είναι πολύτιμο και λογικό σύμφωνα με τους κανόνες της κοινωνίας.
Κάθε χρόνο η ΕΕ διοργανώνει την Εβδομάδα Ψυχικής Υγείας, την οποία θα ήταν ενδιαφέρον να παρακολουθήσετε διαδικτυακά:
https://www.mentalhealth.org.uk/our-work/public-engagement/mental-health-awareness-week
Πώς μπορούμε λοιπόν να βρούμε λύσεις σε αυτό το πρόβλημα, προκειμένου να εξασφαλίσουμε έναν πιο κοινωνικά βιώσιμο κόσμο;
Οι νέοι που έχουν συνεισφέρει στη στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία, έχουν καταλήξει σε κάποιες επιθυμίες και λύσεις στο θέμα της ψυχικής υγείας.
- Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ψυχική υγεία και πού να ζητήσετε βοήθεια, προτού γίνει πολύ κακό!
- Καλύτερος επαγγελματικός προσανατολισμός, που δίνει έμφαση στο άτομο και όχι στο status.
- Προσβάσιμες δραστηριότητες στον ελεύθερο χρόνο τους.
Μελέτη Περίπτωσης 2 – Πόλεμος σε ευρωπαϊκό έδαφος
Ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρεάζει όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα τις ευρωπαϊκές χώρες αυτή τη στιγμή. Ο πόλεμος δημιουργεί κακές συνθήκες τόσο για το κλίμα όσο και για την οικονομία, αλλά κυρίως για τους ανθρώπους που εμπλέκονται και γύρω από τον πόλεμο – τόσο στην Ουκρανία, τη Ρωσία όσο και σε άλλες χώρες.
Σε έναν κόσμο όπου η κοινωνική βιωσιμότητα είναι παρούσα, δεν θα υπάρξει πόλεμος. Σύμφωνα με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, πρέπει να έχουμε έναν κόσμο όπου η ειρήνη, η συνεργασία, οι εταιρικές σχέσεις και οι ασφαλείς κοινωνίες είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση της κοινωνικής βιωσιμότητας.
Επί του παρόντος, οι νέοι στην Ουκρανία μεγαλώνουν, φοβούμενοι για τη ζωή τους, τη ζωή των οικογενειών τους, σε ορισμένα μέρη δυσκολεύονται να παρακολουθήσουν την εκπαίδευσή τους, παγώνουν καθώς τα σπίτια τους έχουν βομβαρδιστεί και έχουν έλλειψη τροφής και καθαρού νερού. Αυτό είναι εξαιρετικά επώδυνο να το βιώνεις και μπορεί να τραυματίσει ανθρώπους σε όλη τους τη ζωή.
Έτσι, τώρα γνωρίζουμε ότι πολλά από τα θέματα του όρου «κοινωνική βιωσιμότητα» αφορούν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ανθρώπων, την ασφάλεια, την υγεία, την ισότητα κ.λπ. Μπορούμε να το συνδέσουμε με πολλές συμφωνίες, νομοθεσίες και πρωτοβουλίες σε όλο τον κόσμο, π.χ. δικαιώματα, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ και άλλες οργανώσεις, όπου εργάζονται για να εξασφαλίσουν έναν πιο κοινωνικά βιώσιμο κόσμο στο μέλλον.
Έτσι, ανάλογα με τη χώρα που ζείτε, αυτοί οι στόχοι έχουν διαφορετική σημασία. Κάτι διαφορετικό σημαίνει ισότητα μεταξύ των φύλων στην Ελλάδα και κάτι άλλο στο Αφγανιστάν.
Το σημαντικό πράγμα που πρέπει να μάθουμε για την Κοινωνική Αειφορία είναι ότι δεν έχουμε τελειώσει με την εργασία σε αυτήν την ατζέντα, έως ότου όλοι να έχουμε πρόσβαση στα ίδια δικαιώματα οπουδήποτε στον κόσμο. Δεν τελειώνει πριν συμπεριληφθούν όλοι! Επομένως, αυτή η ατζέντα είναι εξίσου σημαντική για τους μαθητές μιας τάξης σε μια χώρα της ΕΕ, όπως και οπουδήποτε αλλού στον κόσμο, καθώς μας κάνει πολίτες του κόσμου.
Το υπόλοιπο αυτού του υλικού θα αφορά τον τρόπο εργασίας με αυτό το θέμα με τους μαθητές και τους νέους.
